In deze blog laten wij binnenkijken in onze keuken, en hebben we een belangrijke vraag aan onze opdrachtgevers en ons publiek. Spannend…
Wel of geen massage in het publiek?
Wie ons al aan het werk zag, maakte in de check-in van onze voorstelling wellicht de massage mee, die wij steevast aan het begin van een voorstelling doen. Of “deden”, want daar gaat deze blog over: zal onze massage-signatuur standhouden of niet?
Tot enkele jaren geleden hadden wij geen specifieke afspraken over hoe we de check-in precies eindigen. Een check-in bestaat uit:
- onszelf voorstellen,
- kennismaking met het publiek door vragen te stellen over wie ze zijn en hoe ze zich verhouden tot het thema of het evenement,
- het inoefenen van het geven van suggesties voor de latere improvisatie-scènes,
- en tot slot een meer fysieke activiteit waarbij mensen in beweging gezet worden.
Organisch groeide het zo dat we voor dat laatste afwisselden tussen een massage in het publiek en een klapoefening. Om wat minder eentonig uit de hoek te komen werkten we op een bepaald moment aan een lange lijst van alternatieven. Maar uiteindelijk kwamen we in de praktijk tot de vaststelling dat de massage onze ultieme favoriet was en we daar toch telkens naar teruggrepen. De lijst bleef onaangeroerd in dropbox zitten.
Een pleidooi voor meer fysiek contact
De bedoeling van dat laatste stuk is de energie die in de zaal hangt te doen stromen. Of om die op te wekken als ze té latent is. Om mensen niet alleen mentaal, maar ook fysiek te doen landen. Zodat ze met hun volle aandacht aanwezig zijn en helemaal klaar en ontvankelijk zijn voor wat gaat komen (onze scènes, lezingen, een debat,..). Ook om onderlinge verbinding te creëren. Dat komt de actieve participatie sowieso ten goede. Nu kan je je de vraag stellen of verbinding persé fysieke verbinding moet zijn. We hadden verschillende redenen om daar toch expliciet voor te kiezen. Als pleidooi voor wat meer fysiek contact, ook buiten intieme of zeer persoonlijke relaties. Wellicht speelden volgende dingen onder andere mee:
- We zijn vaak actief in de zorgsector. Het gebrek aan en de onwennigheid omtrent fysiek contact in de zorg is iets dat ons zeer regelmatig treft tijdens trainingen en workshops.
- Sommigen van ons vinden dat er in onze cultuur te weinig fysicaliteit is en dat de ernst van huidhongerbijvoorbeeld onderschat wordt.
- We kunnen uit onze theatersector, waar over het algemeen onderling fysiek contact meer aanwezig is dan elders, misschien wat aanraakvonken laten overwaaien.
- Een aantal van ons leken daar zelfs vroeger al voor te pleiten in het jeugdwerk waar ze samen actief waren. Het Grote Knuffelspel was een terugkerend nummer op kamp. En de inkleding van dat spel vertelde reeds het verhaal van de oprukkende digitaliteit ten koste van menselijke warmte door lichamelijk contact. Maar liefst zeven soorten knuffels maakten deel uit van dat spel!
- Aangezien we regelmatig in tweetalige contexten werken in organisaties, valt een zekere Vlaamse lichamelijke gereserveerdheid op naast de spontane kusgroeten van onze Franstalige landgenoten.
- Last but not least werden we keer op keer in onze overtuiging gesterkt door de vrolijkheid van het publiek tijdens zo’n massage.
Zo werd de massage een heuse Inspinazie-signatuur, en niet meer iets waarvan we vreesden dat de herhaling zou vervelen. Dat duurde enkele jaren en de massage ging zowaar een eigen leven leiden.
#metoo
En toen was er #metoo. In het najaar van 2017 deed het zich in eerste instantie enkele keren voor dat we terplekke beslisten iets anders te doen omdat het ineens niet meer gepast voelde. Of dat, als we het toch deden, er ongenoegen over te horen was achteraf op de receptie. Tijdens een gesprek opperde een bevriende toeschouwer om mensen in het publiek ook toelating aan elkaar te laten vragen en te geven alvorens elkaar te masseren.
#Metoo maakte online en offline overal tongen los. Die open-voor-lichamelijkheid-theatersector kwam er overigens zeer belabberd uit! Ook bij ons werden de nodige gesprekken gevoerd. En kwamen tegenstemmen boven water. “Ik heb dat eigenlijk zelf nooit leuk gevonden, maar ja, je denkt dat dat erbij hoort en dat je het er dus ook moet bijnemen,” of “In de scènes zelf wil ik als acteur mijn lichaam ten dienste stellen van het verhaal, maar erbuiten hoeven lichamelijke interacties op evenementen niet voor mij.”
Tijdens een bijeenkomst op het einde van het jaar werd het uitvoerig besproken. We maakten afwegingen. Wat is erover, wat niet? Kan je op geen enkele wijze mensen nog uitnodigen om lijfelijk contact te maken? Wat met ons pleidooi? (En hoe zou het het Grote Knuffelspel vergaan zijn in deze #metoo tijden?)
We besloten de massage nog wel te doen maar er de idee van consent effectief aan toe te voegen, en dat bleek een schot in de roos. Verder zouden we het houden op de schoudermassage en de creatievere uitspattingen die er gaandeweg soms aan toegevoegd waren in principe achterwege te laten. Rugspieren werden immers meestal ook onder handen genomen, en er werd zelfs al eens ludiek in billen geknepen, nu haast ondenkbaar.
Ondertussen zouden we ook weer wat andere zaken uitproberen en de draad van het gesprek later terug opnemen.
Deep Democracy besluitvorming
We zouden voor het gemak de hele massage naar de prullenmand kunnen verwijzen, en dat hebben we ondertussen al meer dan eens overwogen. Zeker na een mail waarin iemand ons na het bijwonen van een studiedag waar wij gespeeld hadden, beschuldigde van expliciet aanzetten tot grensoverschrijdend gedrag. We voelen echter dat er onder het topic van de massage een rijk gesprek ligt te wachten dat we heel graag willen voeren. We hebben het gevoel dat er daarbij misschien nog andere zaken boven water komen dan de vraag of een massage in het publiek al dan niet verdergezet moet worden.
Dat gesprek gaan we met ons team en met opdrachtgevers en toeschouwers voeren op 17 juni onder begeleiding van Fanny Matheussen van Deep Democracy België. Deep Democracy is de gespreksmethodiek die aan de basis ligt van ons laats ontwikkelde concept Op de Graat (werktitel). Het heeft met improvisatietheater gemeen dat het de waterlijn doet zakken, en wat nog onzichtbaar of onuitgesproken is aan de oppervlakte brengt. Dezelfde mail waarover eerder sprake leidde tot een boeiende conversatie met begrip voor beide kanten, maar evengoed een stevige oppositie en ook nieuwe aspecten in de discussie. Dat willen we opentrekken.
Uitnodiging: laat van je horen!
Zat jij al eens in het publiek en maakte je de massage aan den lijve mee? Wil je je ervaring delen? Of heb je er van anderen iets over gehoord? Of gaat het kriebelen gewoon door er hier over te lezen? Vertel ons wat je denkt. Mail ons of reageer op deze blog. Ben je vrij op 17 juni en wil je mee de conversatie komen voeren? Laat het ons weten. De plaatsen zijn beperkt maar we willen voldoende opdrachtgevers en toeschouwers rond de tafel hebben. Van harte welkom.
“Het is niet de plek noch het moment om publiek wat dan ook bij te brengen. Dergelijke activiteiten horen thuis in een workshop, niet in een plenair gebeuren.”
“Gaan wij mee buigen voor de verkilling die we voelen in de maatschappij?”
“Wat is wat betreft grensoverschrijding het verschil tussen een massage, een knuffel, handen houden. Kan er helemaal niets?”
“Daar moet ik 43 jaar voor getrouwd zijn, dat mijn man me eens masseert. Danku!”
“Ik ken een organisatie die jullie niet boekte enkel en alleen omwille van de massage bij jullie intro.”
“Wat met al die mensen die het wél heel leuk en bevrijdend vinden?”
“Die consent toevoeging helpt niet. Mensen durven sowieso niet neen te zeggen onder de groepsdruk, jullie onderschatten dat.”
“Jullie massage doet ons beseffen dat we allemaal gelijk zijn, en allemaal iets te geven en iets te krijgen hebben.”
“Het feit alleen al, dat ik het zó raar vind om van een collega een schoudermassage te krijgen, doet me nadenken over vanalles.”